ابزار دقیق
ابزار دقیق صنعتی دارای تاریخ طولانی هستند. ترازو برای مقایسه وزن ها و نشانگرهای ساده برای نشان دادن موقعیت، فناوری های قدیمی هستند و می توان انواع ترازوها و ساعت ها را از اولین ابزارهای دقیق دانست.
با کمی فاصله گرفتن از دوره باستان به زمانی می رسیم که سیستم‌های اولیه از اتصالات فرآیند مستقیم به پانل های کنترل محلی برای کنترل و نشان‌دادن استفاده می‌کردند. از اوایل دهه 1930 شاهد معرفی فرستنده‌های پنوماتیک و کنترل‌کننده های خودکار بودیم.
محدوده فرستنده های پنوماتیکی با نیاز به کنترل دریچه ها و محرک ها در میدان تعریف می شدند. معمولاً یک سیگنال بین 3 تا 15 psi (20 تا 100 کیلو پاسکال یا 0.2 تا 1.0 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع) به عنوان یک استاندارد، معرفی شده بود و 6 تا 30 psi گاهی اوقات برای دریچه‌های بزرگتر استفاده می‌شد.
در سال‌های اخیر کنترل فرآیند، شاخص‌های فرآیند و عناصر کنترلی مانند شیرها توسط اپراتور کنترل می‌شد که در اطراف واحد راه می‌رفت و شیرها را تنظیم می‌کرد تا دما، فشار و جریان مورد نظر را به دست آورد.
با پیشرفت تکنولوژی، کنترل‌کننده های پنوماتیکی اختراع و در میدان نصب شدند که فرآیند را نظارت می‌کردند و شیرها را کنترل می‌کردند. این امر باعث کاهش زمان مورد نیاز اپراتورهای فرآیند برای نظارت بر فرآیند شد. سال‌های بعد، کنترل‌کننده‌های واقعی به یک اتاق مرکزی منتقل شدند و سیگنال ها برای نظارت بر فرآیند به اتاق کنترل فرستاده شدند و سیگنال‌های خروجی به عنصر کنترل نهایی مانند یک شیر برای تنظیم فرآیند در صورت نیاز ارسال می شدند.
این کنترلرها و نشانگرها بر روی دیواری به نام برد کنترل نصب می شدند. اپراتورها جلوی این تابلو می ایستادند و به این طرف و آن طرف می رفتند و شاخص های فرآیند را زیر نظر می گرفتند. این مورد باز هم تعداد و زمان مورد نیاز اپراتورهای فرآیند را برای قدم زدن در واحدها کاهش داد و به این شکل بود که ابزار دقیق در انواع مختلف وارد عرصه های کوچک و بزرگ صنعتی شدند و امروزه برای اندازه گیری یا کنترل کاربرد دارند.
انواع ابزار دقیق و کاربرد آن
در یک دسته بندی می توان ابزارهای دقیق را به دو دسته ابزارآلات نشان دهنده و ابزارآلات یکپارچه سازی تقسیم بندی کرد و در دسته بندی دیگر، می توان به تنوع هر کدام از این دسته ها پرداخت. ابزار نشان دهنده ابزاری هستند که مقدار کمیت اندازه گیری شده را نشان می دهند و ابزار یکپارچه سازی ابزاری هستند که کل انرژی عرضه شده را در یک بازه زمانی خاص اندازه گیری می کنند.
ابزارآلات اندازه گیری جریان
در مدارهای صنعتی متعددی از جریان های مختلف استفاده می شود که ممکن است این جریان، مایع یا گاز باشد. در منابع آبی، جریان اغلب بر حسب واحد فوت مکعب در ثانیه (cfs)، متر مکعب در ثانیه (cms)، گالن در دقیقه (gpm) یا سایر واحدهای مختلف اندازه‌گیری می‌شود.
انواع ابزار دقیق اندازه گیری جریان عبارتند: از فلومترهای CORIOLIS (MASS). دبی سنج های توربین، دبی سنج های مغناطیسی، دبی سنج های VORTEX، داپلر / زمان ترانزیت، فلومترهای کانال باز، دبی سنج های درج، روتامترها، سوئیچ های جریان، تجهیزات و خدمات کالیبراسیون جریان.
انواع ابزار دقیق تجزیه کننده
ابزارهای تحلیلی دسته عظیمی از ابزارها هستند که برای کاربردهای تحلیلی در آزمایشگاه‌های دارویی، شیمیایی، پالایشگاه‌های نفت، بالینی و آزمایشگاه‌های فرآوری مواد غذایی استفاده می‌شوند.
این ابزار در ایجاد ترکیب و تجزیه و تحلیل مواد کمک می کند. دو نوع روش تحلیلی وجود دارد؛ روش های شیمیایی و ابزاری. انواع ابزار دقیق تجزیه کننده عبارتند از ابزار اندازه گیری PH / ORP، رسانایی، ابزار بررسی اکسیژن محلول، ابزار تشخیص کدورت، ابزار سنجش رطوبت نسبی، آنالایزر برای کاربردهای آب و مایعات و غیره.
انواع ابزار دقیق برای اندازه گیری فشار
ابزار دقیق فشار، شامل فشارسنج ها، فرستنده ها، سنسورها و مبدل های مختلف است که برای اندازه گیری و نمایش واحدهای فشار یک سیال یا گاز استفاده می شوند. فشار یک متغیر فرآیند مهم است و به عنوان نیرو در واحد سطح تعریف می شود و فشار گیج، فشار بالاتر از اتمسفر است. ابزار دقیق اندازه گیری فشار عبارتند:
- انواع فشار سنج
- سوئیچ
- انتقال دهنده های فشار
- فشار دیفرانسیل
- کرایوژنیک
- فشارسنج های دیجیتال
- تجهیزات خدمات کالیبراسیون فشار
ابزار دقیق سطوح
برای اندازه گیری سطوح مختلف نیاز به ابزارآلات مخصوص داریم و طیف گسترده‌ای از ابزار اندازه گیری سطح وجود دارد که در صنعت استفاده می شود. همین طور باید توجه داشت که سطح مورد نظر ممکن است مایع یا جامد باشد و سطح سنج ها یا لول مترها متناسب با همین نکته ساخته می شوند.
ابزار دقیقی که برای سنجش سطوح مختلف کاربرد دارند، سطح سنج های اولتراسونیک، خازنی، ارتعاشی، راداری یا مایکرویو، رادیومتریک، هیدرو استاتیک، القایی، دیافراگمی، مغناطیسی و غیره هستند.
انواع ابزار دقیق در دسته شیرآلات
شیر آلات مختلف برای کنترل جریان ها و فرآیندهای مختلف استفاده می شوند و در مواقع لزوم می توان با استفاده از آنها مسیر یک فرایند را مسدود کرد. از شیر آلات در تمامی سیستم های کوچک و بزرگ به نحوی استفاده می شود و به همین دلیل از نظر ظاهری یا از نظر ساختاری که دارند بسیار متنوع و پرتعداد هستند. انواع شیرآلات عبارتند از:
- شیرهای دیافراگمی
- شیرهای برقی
- شیر های شناور
- شیر های توپی
- شیر های پروانه ای
- شیر های گاز
انواع ابزار دقیق برای درجه حرارت
دما یکی از مهم ترین فرآیندهای صنعتی است چرا که یا مستقیم با اعمال حرارت به یک فرایند خواص آن تغییر می کند و یا غیر مستقیم روی فرایند اثر می گذارد و به همین دلیل بایستی مقدار دقیق دما را مشخص کنیم. ابزارآلاتی که دما را به صورت مستقیم اندازه گیری می کنند، عبارتند از ترموکوپل ها و RTD، سوئیچ های دما، ترموول و دماسنج، مادون قرمز و ابزارهای تولید مادون قرمز.
ابزار دقیق ضبط کننده (رکوردرها)
یک ضبط کننده مقادیر الکتریکی و غیر الکتریکی را به عنوان تابعی از زمان ثبت می کند. جریان ها و ولتاژها را می توان مستقیماً ثبت کرد در حالی که کمیت های غیر الکتریکی به طور غیرمستقیم با تبدیل آنها به جریان یا ولتاژ معادل با کمک سنسورها یا مبدل ها ثبت می شوند.
همان طور که مشاهده کردید، ابزار دقیق در طیف های متفاوتی تولید و طراحی می شوند و همین طور برندهای بسیار متعدد و گسترده ای اقدام به ساخت و عرضه ابزار دقیق می نمایند. بهای هر کدام از این ابزار با توجه به کاربردی که دارند متفاوت است، اما دو عامل اصلی تاثیرگذار بر قیمت ابزارهای دقیق، متریال آنها و برند سازنده این ابزار هستند.