اندازه گیری جریان
وقتی صحبت از صنعت می شود یعنی تمامی امور باید با دقت لازم صورت گیرد. فرض کنید در بخشی از صنعت اندازه گیری های مختلف به وسیله دستگاه های نامعتبر انجام شود و هیچ یک از اعداد و ارقام صحیح نباشند.
در چنین صورتی محصولات تولیدی نیز از کیفیت لازم برخوردار نخواهند بود و حتی ممکن است به بخش های مهمی از یک صنعت آسیب وارد شود.
تجهیزات اندازه گیری جریان از جمله تجهیزاتی هستند که جریان سیالات را اندازه گیری می کنند. در این مطلب به بررسی این موضوع می پردازیم پس با ما همراه باشید و ادامه این مطلب را از دست ندهید.
تجهیزات اندازه گیری جریان چیست؟
این تجهیزات ابزارها و دستگاه هایی هستند که حرکت سیالات را به روش های گوناگون اندازه گیری می کنند. روش های گوناگونی برای اندازه گیری جریان وجود دارد و ممکن است که برای اندازه گیری جریان از یک یا چند روش استفاده شود.
به طور مثال ممکن است که جریان در یک نقطه مشخص اندازه گیری شود و یا در جریان های سرعت بالا، به ردیابی و اندازه گیری آن پرداخته شود. پس با توجه به اهداف و نیاز خود می توان از دستگاه مناسب استفاده نمود.
معرفی انواع تجهیزات اندازه گیری جریان
همانطور که اشاره کردیم تجهیزاتی که برای اندازه گیری جریان به کار می روند، انواع گوناگونی دارند. شناخت این تجهیزات به شما کمک می کند که علاوه بر آگاهی از قابلیت های هر کدام، نسبت به کاربرد و هشدارها نیز اطلاع پیدا کنید. اگر شما هم اطلاعات کمی در مورد این تجهیزات دارید پس این بخش مخصوص شما است.
ونتوری متر
یکی از ابزارهایی که با کمک قانون ونتوری به اندازه گیری جریان می پردازد، ونتوری متر است. بر اساس قانون ونتوری زمانی که مایعات می خواهند از بخش تنگ لوله عبور کنند، سرعتشان افزایش می یابد .
از شدت فشار آنها کم می شود. ونتوری متر ابزاری است که به وسیله آن می توان مایعاتی که در یک لوله در حال جریان است را اندازه گیری کرد.
در این تجهیزات اندازه گیری جریان لوله هایی وجود دارد که مایعات از بخش ورودی به آن وارد می شوند. زمانی که مایعات به قسمت تنگ دستگاه می رسند سرعت پیدا کرده و از فشارشان کاسته می شود. بدین شکل میزان فشار جریان مورد سنجش قرار می گیرد.
اوریفیس متر
یکی دیگر از ابزارهایی که در این راستا کاربرد دارد، اوریفیس متر است. شاید تلفظ این ابزار برای شما سخت باشد به همین دلیل بهتر است بدانید که اوریفیس به نوعی جریان آشفته در مایعات گفته می شود.
در واقع زمانی که مایعات از روی یک سطح جامد عبور کنند و یا در مجاورت مایعات دیگری قرار گیرند، آشفتگی نامنظمی در مایعات به وجود می آید.
این دستگاه کاملا شبیه ونتوری متر است اما از نظر شکل ظاهری شبیه به یک صفحه تخت می باشد. این سطح تخت یک دهانه مدور دارد که با اتصالات مخصوصی به لوله متصل شده است. زمانی که مایع به روزنه اوریفیس متر وارد می شود به حالت راکد در می آید. پس از آن به وسیله اوریفیس متر میزان فشار آب سنجیده می گردد.
لوله پیتوت
یکی از ابزارهایی که برای اندازه گیری مقدار جریان سیالات به کار می رود، لوله پیتوت است. از این لوله برای ارزیابی میزان سرعت مایعات و سیالات استفاده می گردد. این لوله بر سر راه حرکت مایعات قرار می گیرد و زمانی که پر می شود زمان اندازه گیری فشار جریان می باشد. از لوله پیتوت می توان در هر جایی استفاده کرد و محدودیتی وجود ندارد.
وقتی مایعات در لوله پیتوت قرار می گیرند دیگر حرکت نمی کنند زیرا هیچ مسیر خروجی وجود ندارد. سطح مایعی که در پیتوت دیده می شود بستگی به سرعت جریان آن دارد. هر اندازه که سرعت جریان بیشتر باشد، پس از ورود به لوله پیتوت سطح بالاتری خواهد داشت.
نازل
نازل نیز از جمله تجهیزات اندازه گیری جریان است که متوسط سرعت جریان را از یک دهانه تا دهانه دیگر مورد سنجش قرار می دهد. استفاده از این جریان سنج مانند ونتوری متر است و مطابق با معادله ونتوری حل می شود. این دستگاه افت فشار کمتری نسبت به اوریفیس متر دارد و توسط مواد مختلفی تولید می گردد. تجهیزات نازلی قیمت بیشتری نسبت به اوریفیس متر دارد و در بیشتر مواقع به شکل موضعی نصب می شود.
تفاوت های ونتوری متر و اوریفیس متر
هر دوی این تجهیزات برای اندازه گیری جریان به کار می روند. دقت هر دو دستگاه در حد خوب است اما ونتوری متر در هر قطری که باشد، دقت بالایی دارد. این در حالی است که اوریفیس مترهایی که دارای لوله هایی با قطر بالا هستند، دقت پایین تری نیز دارند. ونتوری متر کارایی بالایی دارد و می توان از آن در انواع دستگاه ها استفاده کرد.
اوریفیس متر کارایی کمتری داشته و منجر به افت فشار بسیار زیادی می گردد. اگر برای اندازه گیری جریان از ونتوری متر استفاده شود، هیچ خاک و رسوباتی در دستگاه تجمع نمی کنند اما در اوریفیس متر عکس این موضوع صدق می کند.
افرادی که بودجه کمی برای تهیه تجهیزات مناسب جهت اندازه گیری جریان دارند باید از اوریفیس متر استفاده کنند زیرا نسبت به دیگر جریان سنج ها قیمت پایین تری دارد. ونتوری متر از جمله وسیله های گران بها و پرهزینه است و به همین دلیل پس از خریداری باید به دقت نگهداری شود.
وزن کم و ابعاد اوریفیس متر حمل و نقل و جابجایی آن را آسان تر کرده است. به همین دلیل می توان آن را به سهولت جابجا کرد و آن را نصب نمود. ونتوری متر در قیاس با اوریفیس متر دارای وزن و اندازه بیشتری است. میزان مقاومت این دو دستگاه نیز مشابه هم نیست و هر کدام متناسب با نوع ساخت، از کیفیت مشخصی برخوردار می باشند.
جمع بندی
در این مطلب به بررسی تجهیزات اندازه گیری جریان پرداختیم. این تجهیزات میزان جریان سیالات را در شرایط گوناگون اندازه گیری می کنند. روش های مختلفی برای اندازه گیری جریان وجود دارد که باید با تجهیزات مناسب انجام شود. شناخت این تجهیزات و به کار بردن آنها در مواقع لازم، به اتوماسیون صنعتی کمک شایان توجهی می کند.
دستگاه اندازه گیری جریان وسیله است که میزان جریان را اندازه گیری می کند و مثل دستگاه اندازه گیری دما، سطح در صنعت مورد استفاده قرار می گیرد.