سوئیچ دما یا کلید دما، درواقع دستگاهی است که برای باز و بسته کردن نقاط اتصال کلید استفاده میشود. وضعیت تغییرات سوئیچ دما که بسته به دمای سرد و گرم ورودی است، تغییر می کند.

درواقع سوئیچ دما کاربردش محافظت دربرابر گرما و یا سرمای بیش از حد دستگاه است. بطور کلی وظیفه نظارت بر دمای ماشین آلات را سوئیچ دما بر عهده دارد، زیرا برای آن محدودیت دمایی در نظر گرفته می شود.
تعریف کلی سوئیچ دما را میتوان به عنوان دستگاهی برای اندازه گیری دما در نظر گرفت. سوئیچ دما یا temperature switch نحوه عملکردش بر اساس تغییراتی است که دما در فضای بسته و محصور و یا در فضایی باز و آزاد است که وقتی در مجاورت ابزار تشخیص دما قرار میگیرد، دما را تشخیص میدهد.

سوئیچ دما برای نظارت و مانیتورینگ دما

یکی از اصلی ترین کاربرد هایی که سوئیچ دما برای کارخانه ها و تاسسیسات دارا هستند، الزام بهتره وری به بالاترین شکل با کمترین هزینه است، همچنین نظارت بر ایمنی دستگاه ها.
برای بروارده کردن این منظور و نظارت بر دمای وارد شده در فرآیند، میتوان از دو خروجی یا یک خروجی سوئیچینگ در آن استفاده کرد. یک خروجی سوئیچ دما دیجیتال و خروجی سوئتیچ دما آنالوگ استاندارد.
البته هرچه اتصالات فرآیند بیشتر باشد منجر به استفاده وسیع تری از محصولات میشود.

سوئیچ دما چگونه کار می کند؟

سوئیچ دما بخش منعطفی دارد که پر از مایع است. این بخش در زمانیکه دما به نقطه مورد نظر و قابل تنظیم میرسد، با یک میکروسنج که با یک پیستون فعال میشود، تنظیم میشود.

درواقع یعنی این سیستم و این دستگاه به صورتی ساخته شده است که، زمانیکه دما به یک حد بیشتری از حد تنظیم شده میرسد خود به خود دستگاه را از حالت خودکار خارح میکند و خاموش میشود تا دما به حالت قبلی برگردد تا دوباره دستگاه را روشن کند.
سوئیچ دما از دو بخش کلی ساخته شده است: قسمت سنجش و قسمتی که تماس های ضربه ای محکم و ناگهانی دارد.
قسمت سنجش سوئیچ دما از یک لامپ که با المان هایی چون مایع و گاز و نوار دو فلزی پر شده است. ولی قسمت ضربات محکم و ناگهانی کارش روشن کردن برق است.

برای افزایش دما از دو اصطلاح محدوده قابل تنظیم یعنی حد فاصل بین دما بالا و پایین و نقطه تنظیم که سوئیچ دما با آن اندازه گیری میشود، تا روی افزایش و کاهش بی رویه دما تسلط داشته باشد که به آن نقطه قابل تنظیم میگویند. محدوده قابل تنظیم سوئیچ دما از استاندارد k استفاده میکند.

انواع ترمومتر در سوئیچ دما

لیزری، دیجیتال، میله ای، عقربه ای، بی متال یا دو فلزی، گازی و…

بررسی سوئیچ دما با مشخصات زیر:

• تنظیم مقدار دما
• میزان بالا پایین یعنی افت و افزایش مقدار دما
• استفاده از باند مرده

انواع سوئیچ دما و کاربرد آنها

با توجه به نوع اتصال یا کانکشن در سوئیچ های دما، میتوان سوئیچ دما را به دو دسته کلی اتصال پشت و اتصال زیر دسته بندی کرد، که هرکدام از نظر دقت در زمان باز به دو دسته ساده و غلاف تقسیم بندی میشوند.

کاربرد سوئیچ دما

• حفاظت از دستگاه ها و تاسیسات کارخانه ای و غیره
• ارتباط بین قسمتهایی چون فنی و قسمتهای فرآیندی
• هنگام حرکت یک قرآیند باید قابلیت اعلام کردن خارج شدن از حد مجاز دما را دارا باشد
•  هشدار هنگامی که دما از حد مجاز خارج شده است.

تقسیم بندی جزئی تر سوئیچ دما به شرح زیر است:

 دستی: باین این سنسور دما را بصورت دستی فعال کرده و راه اندازی کنیم.

نوع خاص: برای فعالیت های بسیار خاص کاربرد دارد که باید بسیار حساس باشد، که در کاتالوگ به آن شرح داده شده است.

 خودکار: برای راه اندازی این ترموسوئیچ، احتیاجی به تنظیم دستی ندارد و به محض وصل کردن شروع به کارکردن میکند.

 ضد آب: برای خنک کردن برخی دستگاه ها معمولا از آب پاش استفاده میشود که استفاده از این سوئیچ دما، برای سنجش دما جزو پر اهمیت و الزامی است، استفاده میشود.
نوع نازک: برای ابزارآلاتی که نیاز به کوچکترین نوع ترموسوئیچ دارند کاربرد دارد.

شکل ظاهری سوئیچ دما

سوئیچ دما هایی که نمایشگر دارندT برای کنترل بهتر و مونیتورینگ دما می توان از این نوع سوئیچ دما استفاده کرد.  همچنین قابلیت تشخیص مقاومت دما را دارند. یعنی با داشتن یک سنسور RTD، مقاومت الکتریکی را میتواند تغییر دهد.
همچنین اصول و روش اندازه گیری دما در سوئیچ دما با استفاده از ترموکوپل انجام میگیرد. ترموکوپل از دو فلز متفاومت که به یکدیگر وصل شده اند، ساخته شده است و کارش سنجش دماست.

لوازم جانبی در سوئیچ دما

ظرف یا لوله آن، دما را تشخیص دهد. ترموول حتا ممکن است یک برامدگی باشد که رسانای حرارت در یک ظرف فرآیندی یا یک لوله قرار گیرد. وجود ترموول بسیار ضروریست مخصوصا در دستگاه هایی که عناصر دمایی چون RTD، ترموکوپل، دماسنج و… آن قابل تعویض هستند، بدون آنکه تحت هیچ فشاری قرار گیرند.
بیشتر این ترموول ها از فلزات تشکیل شده اند. مواد فلزی ای چون فولاد ضد زنگ یا دیگر آلیاژهای آن و یا سرامیک.
اگر ترموول به درستی کار خود را انجام ندهد و یا به درستی نصب نشوند میتواند جرم و مقدار حرارت خاص منتشر شده دما را، با تاخیر قابل توجهی نشان دهد، درنتیجه باعث بزرگترین آسیب ها به دستگاه ها می شود.
پس نتیجه میگیریم وجود ترموول برای کارکرد درست سوئیچ دما بسیار پر اهمیت است و برای خرید یک سوئیچ دما با کیفیت باید به این عملکرد و دستگاه بسیار دقت شود و همچنین هنگام نصب این دستگاه نیز باید با ظرافت عمل کرد.

مزایای استفاده ای سوئیچ دما

• بالا بردن دقت اندازه گیری
• نظارت و کنترل بر دما دستگاه ها
• دقت بالا
•  قابلیت برنامه ریزی کامپیوتری

بهترین برند ها برای انتخاب سوئیچ دما

• Wika
• Aschcroft
• Indumart
• Lutron

نتیجه گیری در خرید سوئیچ دما یا Temperature Switch

در خرید یک سوئیچ دما باید به دقت به تمام ابزار آلات به کار رفته در آن توجه کرد و همچنین با توجه به نیاز شما از دستگاه کارخانه شما و… باید نوع مخصوص به سیستم خود را پیدا کرده و خریداری کنید.